ข้าวหอมมะลิเวสสันตะระ
คุณค่า...แห่งความเพียร
จากจุดเริ่มต้นของชาวนาไทบ้านคนหนึ่งใน จ.ยโสธร ที่ใช้แปลงนาของตนเป็นห้องทดลองทางวิทยาศาสตร์ ในการพัฒนาสายพันธุ์ข้าวหอมมะลิให้มีผลผลิตสูงกว่าเดิม โดยการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างต้นแม่ที่เป็นข้าวเจ้าหอมมะลิ กับต้นพ่อที่เป็นข้าวเหนียวเล้าแตก
กว่า 6 ปี ของความเพียรพยายามและความพิถีพิถันในการคัดเลือกสายพันธุ์ โดยการคัดเมล็ดที่มีคุณลักษณะดีตามต้องการไว้ โดยทำการพิจารณาเมล็ดต่อเมล็ด เลือกเมล็ดที่เป็นข้าวเจ้า มีกลิ่นหอม เมล็ดสวย น้ำหนักดี มาปลูกต่อในรุ่นถัดไป เมื่อต้นข้าวโตก็ต้องคัดต้นที่มีความสูงไม่เท่าต้นอื่นทิ้ง ต้นที่ออกรวงก่อนต้นอื่นทิ้ง และต้นที่สีเมล็ดต่างออกไปทิ้ง เพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่นิ่ง คุณลักษณะคงที่ตามต้องการ
จนกระทั่งเข้าสู่ปีที่ 6 เมล็ดพันธุ์ที่ถูดคัดอย่างดี จึงถูกหว่านลงในแปลงใหญ่ และได้ผลผลิตเป็นข้าวหอมที่มีผลผลิตสูงตามต้องการ แต่นอกจากข้อดีสองข้อนั้นแล้ว ยังมีผลพลอยได้คือ รสชาติที่ผสานความนุ่มของข้าวเจ้าและความเหนียวหนึบของข้าวเหนียวมารวมกัน ได้เป็นข้าวเจ้าที่มีความเหนียวนุ่มคล้ายข้าวญี่ปุ่น ในขณะที่คงความหอมแบบข้าวเจ้าหอมมะลิโบราณเอาไว้
นอกจากนั้น ผลพลอยได้อีกอย่างที่เหนือกว่าต้นพ่อและแม่ นั่นก็คือการมีฟางแข็งและใบมีขนมาก ทำให้วัวควายไม่มากินขณะที่ข้าวกำลังโต และที่สำคัญคือต้านทานต่อแมลงศัตรูข้าว
ชาวนาผู้พัฒนาสายพันธุ์ได้ตั้งชื่อข้าวพันธุ์ใหม่นี้ว่า "เวสสันตะระ" เพื่อเตือนใจให้ทั้งคนปลูกและคนกินรู้จักการแบ่งปันและการให้
ข้าวหอมมะลิเวสสันตะระ
ชนิด: ข้าวเจ้า
แหล่งเพาะปลูก: พื้นที่ภาคอีสาน
คุณสมบัติพิเศษ: รสชาติที่ผสานความหอมนุ่มจากข้าวหอมและความเหนียวหนึบของข้าวเหนียว อุดมด้วยธาตุสังกะสี ธาตุเหล็ก และทองแดง